ทงคัตสึ หรือ Tonkatsu เมนูหมูชุบเกล็ดขนมปังทอด อาหารจานเดียวยอดนิยมของคนญี่ปุ่น ซึ่งตอนนี้ดูเหมือนว่าได้กลายเป็นเมนูยอดนิยมของคนไทยไปแล้วเช่นกัน ลองสังเกตว่าเวลาไปเดินห้างสรรพสินค้า ร้านทงคัตสึ ไม่ว่าจะแบรนด์ไหนก็มีคิวสะสมก่อนหน้าเราเสมอ
Tonkatsu มาจากคำว่า ‘Ton’ ที่แปลว่า ‘หมู’ และ ‘Katsu’ ที่มาจากคำว่า ‘Cutlet’ ที่แปลว่า ‘เนื้อทอด’ ซึ่งเมนูทงคัตสึมีจุดร่วมเหมือนกันคือ ใช้เนื้อหมูเป็นวัตถุดิบหลัก โดยในแต่ละร้านก็จะเลือกชิ้นส่วนของหมูแตกต่างกันไป แต่ส่วนหลักๆ ที่นิยมใช้จะเป็นส่วนสันนอก (rosu) และสันใน (hire) จะมีบางร้านที่เลือกใช้สันไหล่ โดยนำไปคลุกกับแป้งและไข่ จากนั้นชุบกับเกล็ดขนมปังแล้วทอด
เมนูนี้จะเสิร์ฟมากับข้าว ผักดอง ซุปมิโซะ และกะหล่ำปลีหั่นฝอยแช่เย็น ส่วนใหญ่สามารถเติมข้าวและกะหล่ำปลีได้แบบไม่อั้น มีเพียงบางร้านที่สามารถเติมซุปมิโซะได้ด้วย บนโต๊ะจะมีซอสทงคัตสึ มัสตาร์ด และน้ำสลัด เพื่อเพิ่มรสชาติให้กับมื้ออาหาร
สำหรับบ้านเรามีแบรนด์ทงคัตสีค่อนข้างมาก ทั้งแบรนด์นำเข้าจากญี่ปุ่น และแบรนด์ไทย ซึ่งมีเอกลักษณ์แตกต่างกันไป ร้านทั้งหมดเป็นเพียงส่วนหนึ่งที่ Friday รวบรวมมา ชอบร้านไหนก็สามารถเลือกไปร้านนั้นได้เลย
เปิดสาขาแรกในซอยทานตะวันย่านสีลม ถือเป็นร้านทงคัตสึที่ได้รับความนิยมมากที่สุดในประเทศไทย เรียกว่ามีแฟนคลับเยอะที่สุด เป็นแบรนด์ญี่ปุ่นที่มาจากย่าน Yushima ในโตเกียว ทงคัตสึมีทั้ง สันนอกและสันใน แป้งกรอบแต่ไม่อมน้ำมัน เติมข้าว ซุปมิโซะ และกะหล่ำปลีซอยได้ไม่อั้น นอกจากนี้ยังมีเมนูชุบแป้งทอดอื่นๆ ปลาทอด กุ้ง เป็นต้น
ร้านทงคัตสึสัญชาติไทย ที่มีจุดสังเกตง่ายๆ คือรูปปั้นโกคูจากดราก้อนบอลที่ยืนอยู่หน้าร้าน โดยสาขาแรกเปิดในโซนสุขุมวิทในยุคที่ยังไม่มีแบรนด์ทงคัตสึเยอะเหมือนปัจจุบัน ก่อนที่จะย้ายมาใกล้กับสถานี BTS สนามเป้า เมนูยอดนิยมคือ ทงคัตสึหมูสันนอก มาพร้อมเครื่องเคียง เติมข้าว กะหล่ำปลี ซุปมิโซะได้ไม่อั้น
เปิดร้านแรกในชื่อ Tonkatsu Shinjuku Saboten ที่ชั้นใต้ดินห้าง Odakyu Ace ย่านชินจูกุ โตเกียว มีสาขามากกว่า 650 สาขาทั่วโลก เริ่มเข้ามาในประเทศไทยในปี 2008 ปัจจุบันมี 8 สาขา ในกรุงเทพฯ และชลบุรี ซาโบเต็นเป็นร้านเชนทงคัตสึเจ้าแรกๆ ที่มาเปิดให้ห้างสรรพสินค้าอิเซตัน และสร้างกระแสของการเติมข้าว กะหล่ำปลี และซุปมิโซะได้ไม่อั้นในช่วงแรก เมนูหลักๆ ก็ยังเป็นทงคัตสึสันนอกและสันใน มาพร้อมงาที่ให้เราบดเองก่อนเติมซอสทงคัตสึ
แบรนด์ทงคัตสึจากญี่ปุ่นที่เปิดตัวอย่างหวือหวาด้วยการเสิร์ฟข้าวญี่ปุ่นหุงในหม้อเหล็กฮากามะ แบบหม้อต่อหม้อ และสั่งได้แบบไม่อั้น ซึ่งทำให้แบรนด์นี้แตกต่างจากร้านอื่นในตลาดช่วงนั้น แบรนด์นี้มาจากเมืองคาวาซากิในญี่ปุ่น ปัจจุบันมีสาขากว่า 250 แห่งทั่วญี่ปุ่น ส่วนในไทยมีทั้งหมด 10 สาขา โดยสาขาที่ได้รับความนิยมก็คือ centralwOrld จุดเด่นของที่นี่อยู่ที่แป้งและเกล็ดขนมปัง หุงข้าวที่ละหม้อ และสามารถเติมข้าวและกะหล่ำปลีได้ไม่อั้น
แบรนด์ทงคัตสึจากโตเกียว อายุมากกว่า 50 ปี นำเข้ามาโดย S&P ตั้งแต่ปี 2013 ปัจจุบันมี 6 สาขา ในประเทศไทย มีเมนูหลากหลายมากกว่าเพียงเซตทงคัตสึ เมนูซิกเนเจอร์คือ Toku Rosu ที่ใช้เนื้อหมูคัดพิเศษที่มีเพียง 1 % ในหมูหนึ่งตัว สามารถเติมข้าว ซุปมิโซะ กะหล่ำปีหั่นฝอย และชาเขียว ได้ไม่อั้น นอกจากนี้ยังมีเมนู Kurobuta Katsumabushi ข้าวหน้าหมูทอดราดซุป รวมถึงแซนวิช และพ็อกเกตแซนวิช
แบรนด์ทงคัตสึจากเมืองเกียวโต มีสาขาเดียวในไทยที่ Siam Takashimaya ชั้น 4 มีเทคนิคการทอดเพื่อให้ได้แป้งกรอบ และไม่อมน้ำมัน ใช้หมู 3 ชนิด หมูอิโมะบูตะสำหรับชาโตบริยองสันใน หมูสโนว์พอร์กจากฮอ กไกโด และหมูคุโรบูตะพรีเมียมส่วนสันในและสันนอก มาพร้อมข้าวในหม้อเหล็ก ซุปมิโซะ ผักดอง และกะหล่ำปลีซอย เติมได้ไม่อั้นทุกอย่างยกเว้นผักดอง ไม่เสิร์ฟชาเขียวแต่เสิร์ฟโฮจิฉะ ซอสทงคัตสึมีสองแบบ เปรี้ยว และหวาน
ร้านที่ได้ชื่อว่าเป็น ‘เซ็นมงเต็น’ หรือสเปเชียลตี้ด้านทงคัตสึแห่งประเทศญี่ปุ่น เปิดสาขาแรกบนชั้น 3 โซน Nippon Avenue ศูนย์การค้าเซ็นทรัลเวิลด์ ที่นี่ใช้เนื้อหมูก้อนใหญ่ส่งตรงจากญี่ปุ่น ซึ่งร้านนี้จะเลือกใช้เฉพาะเนื้อหมูปลอดสารที่ได้มาตรฐาน SPF หรือ Specific Pathogen-Free เท่านั้น มีเนื้อหมูให้เลือก 7 ส่วน ได้แก่ Hire, Rosu, Jo, Tokuro, Kata, Ribu และ Tokuhire โดยเฉพาะ Kata เนื้อหมูส่วนสันไหล่ และ Ribu เนื้อหมูสันนอกคัดพิเศษที่เสิร์ฟมาในปริมาณมากถึง 400 กรัม เสิร์ฟมาเป็นเซตพร้อมข้าวญี่ปุ่นสายพันธุ์ Koshihikari จากจังหวัดนางีตะ มาในหม้อเหล็ก
ไม่ใช่แบรนด์จากญี่ปุ่น แต่เป็นคนญี่ปุ่นที่สร้างแบรนด์ขึ้นเอง เปิดอยู่ในตึก Neighbor 24 ในซอยสุขุมวิท 24 โดย Kentaro Koseki ซึ่งเคยทำงานร้านทงคัตสึในเกียวโตมาเกือบ 20 ปี ก่อนมาดูแลร้านทงคัตสึเจ้าดังในเมืองไทย ก่อนที่จะตัดสินใจมาเปิดแบรนด์ของตัวเอง ทำในสไตล์เกียวโต เสิร์ฟเป็นเซตพร้อมกะหล่ำปลี ซุปมิโซะ และข้าวญี่ปุ่นสายพันธุ์ Koshihikari หุงผสมกับข้าวบาร์เลย์ ซอสทงคัตสึทำจากแอปเปิลและอินทผาลัม มี 2 แบบ คือ ซอสรสหวานเปรี้ยว และซอสที่มีเครื่องเทศ
ร้านทงคัตสึแบรนด์ไทยในเครือ Yuzu Group ที่เร่ิมเปิดสาขาแรกภายในสยามสแควร์ ก่อนที่จะขยายออกไปรวม 7 สาขา ในกรุงเทพฯ แบรนด์นี้มีจุดเด่นที่ใช้ข้าวจากเมืองอิวาเตะใส่ลูกเดือย มีซอสทงคัตสึ 2 แบบ Signature Katsu Pear Sauce ซอสลูกแพร์สูตรนีงาตะ และ Original Katsu Sauce ซอสคัตสึเข้มข้น ทำจากผัก ผลไม้ และเครื่องเทศรวมกว่า 17 ชนิด เสิร์ฟหมูชุบแป้งทอดมาพร้อมข้าวในหม้อดินเผา ซุปมิโซะ ผักดอง ไข่ตุ๋น และกะหล่ำปลีซอย สามารถเติมข้าว ซุป และกะหล่ำปลีได้ แน่นอนว่าเลือกเป็นข้าวในหม้อหินร้อนได้ด้วย
ทงคัตสึจากเกาะคิวชู มี 108 สาขาทั่วประเทศญี่ปุ่น ปัจจุบันมี 1 สาขา ในไทย ที่ La Villa อารีย์ ที่นี่เลือกใช้เนื้อหมูคัดสรรพิเศษจากฟาร์มทอดด้วยวิธีที่สืบทอดกันมายาวนานกว่า 50 ปี เสิร์ฟพร้อมซอสแบบดั้งเดิมและซอสรสเข้มข้นพิเศษ เสิร์ฟพร้อมเครื่องเคียงเติมได้ไม่อั้น เลือกได้ทั้งข้าวญี่ปุ่น ข้าวบาร์เลย์ ซุปมิโซะขาว และซุปมิโซะแดง มีเมนูแนะนำ ชุดทงคัตสึหมูสันนอกแบบพรีเมียม ชุดฮามะคัตสึสเปเชียลที่มีทั้งหมูสันนอก หมูสันใน และกุ้งชุบแป้งทอด
เชนร้านทงคัตสึจากประเทศญี่ปุ่น ที่นำเข้ามาโดย Central Restaurants Group (CRG) ปัจจุบันมีสาขาประมาณ 50 สาขา ในไทย มีเมนูหมูชุบแป้งทอดที่หลากหลาย อาทิ Tokyo Katsu set ชุดทงคัตสึสันนอก ซอสทงคัตสึ ซุปทงจิรุซุป เติมข้าวและซุปได้ไม่อั้น, คัตสึโทจิ ทงคัตสึสันนอกราดไข่กับน้ำซุปโชยุ, คัตสึด้ง,ข้าวแกงกะหรี่ทงคัตสึสันนอก, ชุดอุด้งร้อน ทงคัตสึสันนอก และทงคัตสึสไตล์ไทย